Związek Polaków na Ukrainie
Właśnie ojciec kiwa na matkę,
że już wzeszła Gwiazdka na niebie,
że czas się dzielić opłatkiem,
więc wszyscy podchodzą do siebie
i serca drżą uroczyście,
jak na drzewie przy liściach liście.
Jest cicho. Choinka płonie.
Na szczycie cherubin fruwa.
Na oknach pelargonie
blask świeczek złotem zasnuwa,
a z kąta, z ust brata, płynie
kolęda na okarynie:
LULAJŻE, JEZUNIU
MOJA PEREŁKO,
LULAJŻE, JEZUNIU,
ME PIEŚCIDEŁKO.
(Konstanty Ildefons Gałczyński Przed zapaleniem choinki)
Te słowa polskiego poety w sposób pełny i jakże liryczny oddają atmosferę Świąt Bożego Narodzenia w Polsce. To czas niezwykły. Pełen rodzinnego ciepła, wzruszeń i wspomnień z dzieciństwa. To czas, kiedy uświadamiamy sobie jak ważny dla historii człowieka był Cud Betlejemski.
Ten Cud, jakim były narodziny Chrystusa pomagają nam zrozumieć słowa i melodie polskich kolęd, które zajmują honorowe miejsce w polskiej tradycji religijnej i kulturowej. Pewnie już mało kto pamięta, że najstarsza polska kolęda zachowana do naszych czasów pochodzi z 1424 roku i zaczyna się od słów: Zdrów bądź królu anielski. Polacy śpiewali te wzruszające pieśni nawet w najbardziej tragicznych okolicznościach historycznych, co potwierdza film Andrzeja Wajdy Katyń- znajdujący się w niewoli żołnierze, w chłodnych barakach, bez choinki i opłatka intonują kolędę.
Na szczęście czasy już dawno się zmieniły i Boże Narodzenie – 2017 świętowali, jak co roku, goście zaproszeni przez Konsulat Generalny Rzeczpospolitej Polskiej w Odessie do katedry pw. Wniebowzięcia NMP . Tam prezesi polskich organizacji oraz ich członkowie, zaproszeni goście, panowie konsulowie i pracownicy Konsulatu, duchowieństwo na czele z biskupem Bronisławem Bernackim mieli okazję podzielić się opłatkiem i zaintonować polskie kolędy. W spotkaniu uczestniczyła prezes OTP „Polonia” pani Rozalia Lipińska.
22 grudnia z kolei spotkanie świąteczne odbyło się Szkole nr 16 w Chersoniu, w tej placówce oświatowej odbywa się nauczanie języka polskiego, dlatego uczniowie i zaproszona na spotkanie pani prezes Rozalia Lipińska „kolędowali” po polsku oraz inscenizowali polskie tradycje i zwyczaje bożonarodzeniowe.
Podczas Bożego Narodzenia i w tak zwanym okresie bożonarodzeniowym mieszkańcy Chersonia mieli okazję usłyszeć niezwykłe brzmienie polskich kolęd. Najpierw, w kameralnym gronie, podczas spotkania świątecznego 25 grudnia członkowie chersońskiej „Polonii” kolędowali przy świątecznym stole wraz z panią prezes Rozalia Lipińską. Spotkanie połączone było z konkursem recytatorskim, w którym uczestniczyli najmłodsi członkowie Towarzystwa „Polonia” recytując wiersze polskich poetów o Bożym Narodzeniu.
Chór Przyjaźń działający przy OTP „Polonia” wystąpił dwa razy prezentując kolędy, między innymi: Mizerna Cicha, czy Dzisiaj w Betlejem podczas Festiwalu Pieśni Bożonarodzeniowych, który odbył się 14 stycznia na scenie Wyższej Szkoły Muzycznej w Chersoniu, występ chóru poprzedzony był krótkim komentarzem na temat miejsca kolęd w polskiej kulturze. Oprócz polskich na koncercie wybrzmiały piękne kolędy w języku ukraińskim i rosyjskim w wykonaniu chórów cerkiewnych i zespołów muzycznych. Drugi raz chersońscy Polacy wystąpili w Teatrze Dramatycznym w czasie imprezy kulturalnej organizowanej przez miejscowy Wydział Kultury:Wyspa Bożego Narodzenia, gdzie na małej scenie znów słychać było polskie kolędy śpiewane przez chór i solistów.
I tak oto mija czas świąteczny dla chersońskich Polaków i chociaż upływał bez śniegu i mrozu, lecz za to w polskiej atmosferze, której nieodzowną częścią są te niepowtarzalne: liryczne i skoczne, wesołe i smutne- polskie kolędy.
Paweł Elias
nauczyciel skierowany do pracy w Ukrainie
przez ORPEG w Warszawie